مهر گزارش می دهد؛
توسعه بندر شهید بهشتی چابهار نقطه عطف توسعه شرق كشور
فراز برج: چابهار - افتتاح فاز نخست طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در صورت تولید زیرساخت ها و توجه به مسائلی از قبیل لجستیك دریایی و خصوصی سازی می تواند نقطه عطفی در توسعه شرق كشور باشد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها - جواد قنبری: كشور ایران با عنایت به موقعیت ژئوپلوتیك خود در منطقه و جهان دارای نقشی كلیدی و حساس است و از همین رو و با عنایت به دارا بودن بیش از ۵۸۰۰ كیلومتر خطوط ساحلی، دسترسی به دریا در شمال و جنوب، دسترسی به آب های آزاد (اقیانوس هند)، مجاورت با منطقه استراتژیك خلیج فارس و تنگه هرمز و قرارگرفتن دركریدورهای ترانزیتی بین المللی بایستی به دنبال توسعه پایدار با رویكرد دریایی باشد، تعبیری كه تحت عنوان «توسعه دریامحور» به آن اشاره می گردد.
از همین رو توسعه حمل و نقل دریایی و توجه به موضوعات ایمنی و امنیت، توسعه لجستك بندری و خصوصی سازی در جهت اقتصاد مقاومتی دركنار توجه به حفاظت از محیط زیست می تواند زمینه ساز و متضمن توسعه پایدار كشور شود.
در این میان بندر چابهار بعنوان تنها بندر اقیانوسی ایران هم دارای اهمیت ویژه و خاصی است به گونه ای كه به علت بهره مندی این بندر از موقعیت استراتژیك جهت ترانشیپ و ترانزیت كالاهای بنادر حوزه خلیج فارس، افغانستان و آسیای میانه در صورت توجه و سرمایه گذاری مناسب و همینطور فراهم سازی زیرساخت های لازم، می تواند در جهت ثروت آفرینی و توسعه شرق كشور نقش ویژه ای ایفا كند.
بندر چابهار با وجود ۳۲۰ كیلومتر مرز آبی، ۱۱ بندر ماهگیری و جایگاه تخلیه صید، ۲ بندر منحصر به فرد خارج از نقطه بحران با بریدگی های طبیعی و با قابلیت پهلوگیری كشتی های غول پیكر، وجود بیش از ۲۰۰جاذبه گردشگری و زمین های كشاورزی مستعد میوه های گرمسیری و همینطور موقعیت مناسب برای پرورش میگو بعنوان قلب سواحل مكران و محور توسعه شرق مطرح است.
از آن جایی كه در قرن بیستم بسیاری توسعه انسانی و اقتصادی را در یك تعریف قرار می دهند، حال آنكه توسعه اقتصادی می تواند بعنوان یكی از اركان مهم توسعه انسانی برای برقراری حداقل های زندگی انسانی مورد توجه باشد و با عنایت به نقش كلیدی حمل و نقل دریایی در اقتصاد، می توان گفت توسعه اقتصادی بخصوص در كشورهای بحری همچون ایران تا حد زیادی در گرو توسعه حمل و نقل دریایی است.
مطمئن ترین، بهترین و باصرفه ترین مسیر برای اتصال بازارهای دو كانون جمعیتی جهان با بیش از یك میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت بندر چابهار استاز همین رو توسعه تنها بندر اقیانوسی ایران كه این روزها بعنوان «دروازه ملل» از آن یاد می گردد از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا به گواه خیلی از صاحب نظران مطمئن ترین، بهترین و باصرفه ترین مسیر و كریدور برای اتصال بازارهای دو كانون جمعیتی جهان با بیش از یك میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت بندر چابهار است.
موقعیت استراتژیك این بندر و قرار گرفتن آن در محور توسعه شرق كشور، سبب شده تا سازمان بنادر و دریانوردی تدوین و اجرای طرح جامع توسعه آن را در دستور كار قرار دهد و در همین راستا ۱۲ سال پیش فاز یك طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار به مناقصه بین المللی گذاشته شد كه خوشبختانه چندی قبل و با حضور رئیس جمهور و مقامات ۱۷ كشور جهان و با تاكید بر توان متخصصان داخلی فاز نخست پروژه توسعه بندر شهید بهشتی راه اندازی شد. ظرفیت بندر شهید بهشتی چابهار به ۸. ۵ میلیون تن افزایش یافت
مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی كشور در مراسم افتتاح فاز نخست پروژه توسعه بندر شهید بهشتی چابهار در جمع خبرنگاران تصریح كرد: این پروژه یكی از بزرگترین طرح های توسعه حمل و نقل دریایی كشور است زیرا بعد از افتتاح این طرح ظرفیت این بندر از ۲. ۵ میلیون تن در سال، به ۸. ۵ میلیون تن رسیده است كه به معنای افزایش ۳ برابری ظرفیت تخلیه و بارگیری این بندر است.
محمد راستاد اضافه كرد: در مجموع حدود یك میلیارد دلار در فاز نخست طرح توسعه بندر شهید بهشتی برای تامین زیرساخت ها، روبناها و تجهیزات این بندر هزینه شده است.
وی با اشاره به اینكه در این طرح تابحال ۲۰۳ هكتار از اراضی دریا استحصال شده است، ادامه داد: یك مشخصه مهم این پروژه این است كه با تكمیل موج شكن به طول ۱۴۷۰ متر دسترسی دریایی افزایش پیدا كرده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح كرد: همینطور به جهت اینكه به عمق مناسب برسیم ۱۵. ۸ مترمكعب لایروبی انجام شده و ۵ كیلومتر دایك حفاظتی هم بوجود آمده است.
وی خاطرنشان كرد: ۳۲ هزار كلونی مرجان در جهت این پروژه به محلی دیگر منتقل شد تا به واسطه این طرح توسعه ای به محیط زیست دریایی آسیبی وارد نشود.
راستاد با اشاره به اینكه مذاكرات با یك شركت هندوستانی به منظور بهره برداری از بندرچابهار در حال نهایی شدن است، اظهار داشت: تخفیف های متعددی برای خطوط كشتیرانی در این بندر در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به اینكه اقدامات و پروژه های متعددی جهت توسعه سواحل مكران در حال اجرا می باشد، اضافه كرد: ۱۶. ۵ متر عمق آبخور این بندر بالاترین عمق آبخور برای پهلوگیری كشتی های بزرگ كانتینری و كالاهای عمومی در بنادر ایران است.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی كشور با اشاره به اینكه ۴ فاز برای طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار تعریف شده است، ادامه داد: هم اكنون ظرفیت های گسترده ای برای سرمایه گذاری در بنادر موجود در سواحل مكران وجود دارد.
وی تصریح كرد: امیدواریم بندر چابهار به یكی از مدرترین بنادر كشور و منطقه تبدیل گردد تا بتوانیم نقش آفرینی ویژه ای در زمینه ترانزیت دریایی با استفاده از تنها بندر اقیانوسی كشور داشته باشیم.
با توجه به اینكه بندرچابهار، رابط شرق آسیا با كشورهای «CIS» است، می تواند به هاب ترانزیتی منطقه تبدیل گردد از همین رو علاوه بر فعالیت های بندری، می توان با تولید مراكز لجستیكی و توزیع كالا باعث اشتغال زایی در این منطقه شد.
لزوم توجه به لجستیك بندری و توسعه پس كرانه ها
حمل و نقل دریایی یكی از پر اهمیت ترین روش های حمل و نقل مورد استفاده در سطح جهان است و نقش عمده ای در گسترش و تسهیل تجارت جهانی دارد به صورتی كه طبق آمار بیش از ۹۰ درصد كالاهای دنیا در تجارت بین الملل توسط حمل و نقل دریایی حمل و در بنادر تخلیه و بارگیری می شود، از این منظر می توان گفت بنادر نقشی حیاتی و حساسی در این فرآیند دارند.
اهمیت بنادر بعنوان معبر ورود و خروج كالا با استفاده از اقتصادی ترین شیوه حمل و نقل یعنی حمل و نقل دریایی بر كسی پوشیده نیست از همین رو در زنجیره حمل و نقل بین المللی، بنادر دارای نقشی كلیدی هستند و بدون آن ها فرآیند تولید، تجارت، حمل و مصرف تكمیل نمی گردد.
یكی از مهمترین نقش های اقتصادی كه توسط بنادر و صنایع دریایی عرضه می شود، خدمات لجستیكی است از همین رو با عنایت به اینكه بنادر نقشی حیاتی در تولید بازارهای جدید و توزیع بار در سراسر مرزهای جغرافیایی دارند، یكی از مهمترین نقش های اقتصادی كه توسط بنادر و صنایع دریایی عرضه می شود، خدمات لجستیكی است.
قطعا عرضه خدمات لجستیكی در پایانه های بندری نقش مهمی در توسعه رقابت و تجارت جهانی دارد، در نتیجه برای توسعه تجارت جهانی بنادر نیازمند شرایط جدیدتری هستند كه برای رفع این نیازهای روزافزون، ضروری می باشد كه بنادر را در زنجیره تأمین ادغام كرد، چون كه بنادر رابطه بین دریا و حمل و نقل زمینی هستند و در واقع بنادر گره های مهم لجستیكی هستند.
امروزه لجستیك دریایی اهمیتی بیش از پیش پیدا كرده است چون كه معیارهایی چون تحویل به موقع، تحویل با كمترین هزینه و قابلیت اطمینان در تحویل كالا به مشتری اهمیت ویژه ای پیدا كرده است.
طبق تعریف سازمان تجارت جهانی (WTO) لجستیك آن بخش از فرآیند مدیریت زنجیره تأمین را شامل می گردد كه برنامه ریزی، بكارگیری و كنترل موثر و كارای جریان و ذخیره كالاها، خدمات و اطلاعات در رابطه با آن را در خلال مراحل تولید، توزیع و ارسال از تأمین كنندگان ابتدایی تا مشتریان نهایی محصولات را بر عهده دارد و چنانچه این لجستیك با استفاده از آب و دریا صورت گیرد به آن لجستیك دریایی اطلاق می گردد.
لزوم خصوصی سازی و سرمایه گذاری های بین المللی
خصوصی سازی در مفهوم گسترده آن به شیوه های كاهش نقش دولت و واگذاری كار به بخش خصوصی و پیروی از منطق بازار در تمام تصمیمات اقتصادی اطلاق می شود، از اینرو ورود بنگاه های جدید بخش خصوصی می تواند در وضعیتی كه بخش دولتی از انحصار برخوردار است، رقابت را برانگیخته، بنگاه های دولتی را مجبور كند كه به ضوابط و نیروهای بازار واكنش نشان دهند از همین رو فرایند انحصارزدائی گاهی در چارچوب خصوصی سازی بعنوان فعالیتی موازی و مكمل توصیف شده است.
تجربه كشورهای توسعه یافته و عدم موفقیت آنان در مدیریت دولتی بنادر در خلال دهه ۸۰ باعث شد تا این كشورها به نقش و اهمیت سرمایه گذاری بخش خصوصی در بنادر پی ببرند زیرا خصوصی سازی بنادر اگر به صورت مناسب و با دلایل موجه صورت پذیرد، می تواند فواید بسیاری برای اقتصاد یك كشور در حوزه كلان اقتصاد فراهم آورد.
تقریباً در همه كشورها اهدافی كلیدی در ارتباط با خصوصی سازی بنادر شامل تسهیل مبادلات تجاری، بهبود راندمان كاری بنادر و كاهش هزینه های دولتی تعریف شده است كه امروزه تمایل بیشتری به افزایش مشاركت بخش خصوصی و توسعه بنادر وجود دارد البته شایان توجه است كه این مهم تنها با همفكری، همكاری و هماهنگی تمامی ارگان های دریایی كشور در سطوح سیاست گذاری كلان تا سطوح اجرایی و اقتصادی امكان پذیر است.
موافقتنامه چابهار فرصتی جدید برای تولید منافع دوستانه برای همه كشورهای منطقه
مدیر كل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار مهر، تصریح كرد: موافقت نامه چابهار فرصتی جدید برای تولید منافع دوستانه برای همه كشورهای منطقه بوجود آورده است.
بندر چابهار از این رو «دروازه ملل» نامیده شد تا به همه بگوییم كه ایران بعنوان یك كشور با ثبات و بعنوان كشوری كه بیشترین نقش را در صلح منطقه دارد، آماده است تا به همه كشورهای دوست در بندر چابهار خدمات عرضه كندبهروز آقایی اضافه كرد: بندر چابهار از این رو «دروازه ملل» نامیده شد تا به همه بگوییم كه ایران بعنوان یك كشور با ثبات و بعنوان كشوری كه بیشترین نقش را در صلح منطقه دارد، آماده است تا به همه كشورهای دوست در بندر چابهار خدمات ارائه نماید.
وی با اشاره به اینكه كریدورهای مختلفی از طریق بندر چابهار با اقیانوس ارتباط برقرار می كنند، ادامه داد: خوشبختانه موافقتنامه چابهار با عنوان تأسیس دالان حمل و نقل بین المللی و با رویكرد پشتیبانی، تحكیم و همكاری های منطقه ای و همینطور تسهیل فرآیندهای حمل و نقل بین دولت های ایران، هندوستان و افغانستان منعقد شده است.
وی با اشاره به اینكه ما به دنبال برقراری ارتباط با همه همسایگان هستیم، اظهار داشت: ما علاقه مندیم تا همه كشورهای دوست از موقعیت ژئوپلتیك ایران و بندر چابهار به خوبی استفاده كنند.
مدیركل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان ضمن تشریح اهمیت موافقتنامه چابهار اضافه كرد: با عنایت به قابلیت ها و پتانسیل های بندر چابهار و همینطور نیاز كشور افغانستان برای دسترسی به آب های آزاد و از سوی دیگر اقتصاد رو به رشد كشور هندوستان بطور قطع این موافقتنامه می تواند متضمن منافع برای هر ۳ كشور باشد.
وی ادامه داد: این موافقت نامه با ارتقاء سهم تجارت آسان ۳ كشور ایران، افغانستان و هندوستان باعث كاهش هزینه و زمان انتقال كالاهای عبوری با استفاده از كریدورهای بین المللی می گردد.
وی تصریح كرد: تولید مزیتهای جذب ترافیك دریایی، كالا و مسافر، كاهش هزینه های حمل و نقل، انجام فعالیت های ترانزیتی، صادرات، رونق صنعت توریسم و همكاری های محیط زیست دریایی همچون نتایج اجرای این توافقنامه است.
آقایی خاطرنشان كرد: برای اجرای این موافقتنامه ضروری می باشد تا در مورد ظرفیت سازی و تولید زیرساخت های موردنیاز، تدوین پروتكل های مربوطه و همینطور دستورالعمل های تشویقی، تخفیفی و تسهیلی اقدامات لازم از جانب نهادهای مربوطه صورت گیرد.
وی اضافه كرد: ابلاغ این توافقنامه سهم به سزایی در یكسان سازی فرآیندها، تسهیل امور و حذف گلوگاه های تجارت آزاد بین المللی برای ۳ كشور دارد و بطور قطع فصل جدیدی در مناسبات و منافع مشترك منطقه ای بوجود می آورد.
وی ادامه داد: بررسی موضوعات حقوقی، كنسولی و تسهیل تردد تجار و بازرگانان با هدف تسهیل فرآیندها همچون تولید سیستم های بانكی مشترك در مورد موضوعات ارزی از دیگر اهداف تبیین شده در این موافقت نامه است.
مدیركل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان تصریح كرد: موافقتنامه كریدور بین المللی چابهار مقدمه ای برای همكاری كشورهای منطقه حوزه دریای عمان، اقیانوس هند، كشورهای شرق آفریقا، جنوب شرق آسیا و از همه مهمتر كشورهای (CIS) است كه با ظرفیت سازی، تشویق و پذیرش اعضای جدید، پیمان های تجاری بزرگتری با عضویت كشورهای مختلف بر اساس این موافقتنامه در آینده شكل خواهد گرفت.
در مجموع آن چیزی كه واضح است این است كه این اقدام یعنی افتتاح فاز اول طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار و به دنبال آن ورود بخش خصوصی داخلی و بین المللی برای توسعه پس كرانه ها در این منطقه می تواند علاوه بر اینكه موتور محركی برای توسعه شرق كشور باشد نقش به سزایی در افزایش نقش آفرینی كشور عزیزمان در عرصه های بین المللی داشته باشد كه امیدواریم با توجه ویژه دولت مردان این توسعه سرعت بیشتری پیدا كند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب